NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
209 - (1246) حدثنا
عمرو الناقد.
حدثنا سفيان
بن عيينة عن هشام
بن حجير، عن
طاوس. قال: قال
ابن عباس: قال
لي معاوية
أعلمت أني
قصرت من رأس
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عند
المروة بمشقص
فقلت له: لا
أعلم هذا إلاحجة
عليك.
[ش
(بمشقص)
قال أبو عبيد
وغيره: هو نصل
السهم إذا كان
طويلا ليس
بعريض. وقال
الخليل: هو
سهم فيه نصل
عريض يرمى به
الوحش. وقيل:
المراد به
المقص، وهو
الأشبه في هذا
المحل].
{209}
Bize Amru'n-Nâkid
rivayet etti. (Dediki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Hişâm b. Huceyr'den, o da
Tâvûs'dan naklen rivayet etti. (Demişki): İbni Abbâs şunu söyledi:
«Bana Muâviye:
— Haberin var mı ben Merve'de Resûlullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in saçnıı makasla kısalttım? dedi. Ben de ona;
— «Ben, bunun ancak senin aleyhine bir hüccet
olduğunu biliyorum! diye cevap verdim.»
210 - (1246) وحدثني
محمد بن حاتم.
حدثنا يحيى بن
سعيد عن ابن
جريج. حدثني
الحسن بن مسلم
عن طاوس، عن
ابن عباس ؛ أن
معاوية بن أبي
سفيان أخبره
قال:
قصرت
عن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم بمشقص. وهو
على المروة.
أو رأيته يقصر
عنه بمشقص.
وهو على
المروة].
{210}
Bana Muhammed b. Hatim
rivayet etti. (Dediki): Bize Yahya b. Saîd, İbni Cüreyc'den rivayet etti.
(Demişki): Bana Hasen b. Müslim, Tâvûs'dan, o da İbni Abbâs'dan naklen rivayet
etti. İbni Abbâs'a da Muâviyetü'bnü Ebî Süfyân haber vermiş. Demiş ki:
— «Ben, Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in saçını Merve'deyken makasla kısalttım. Yahut
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) Merve'deyken saçının makasla
kısaltıldığını gördüm.»
İzah:
Bu hadîsi Buhari «Hacc»
bahsinde tahrîc etmiştir.
Nevevî diyor ki: «Bu
hadîs, Hz. Muâviye'nin Ci'râne Umresindeyken Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
saçını kisalttığına hamledilmiştir. Çünkü Veda haccında Nebi (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) hacc-ı kırana, niyet etmişti. Bu haccda Mina'da traş olduğu ve
saçlarını Ebû Tâlha'nın halka dağıttığı sabit olmuştur.
Binâenaleyh Muâviye'nin
onun saçını kısaltması veda haccına hamledilemez. Bunu hicretin 7. senesinde
yapılan Umre-i kazaya hamletmek dahî doğru değildir. Çünkü Muâviye o gün henüz
müslüman olmamıştı. O, hicretin 8. yılında Mekke'nin fethedildiği gün nıüslüman
olmuştur. Meşhur olan kavil budur.
Bu hâdiseyi veda
haccına hamledenlerin kavli doğru değildir, fahiş bir hatâdır.»
Bâzıları: «İhtimâl Hz.
Muâviye Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in saçını Ci'râne Umresinde
kısaltmış da, sonra unutmuş ve Haccetü'l-Vedâ'da olduğunu zannetmiştir.»
demişlerdir.
Bâzılarına göre de
hadîsin buradaki cümlesinde hazf bulunmak ihtimâli vardır.
Cümlenin taktiri şudur:
«Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in emrinden dolayı, ben kendi saçımı
kısalttım.»
Fakat bu ihtimâl vârid
değildir. Çünkü İmam Ahmed'in rivayetinde Hz. Muâviye'nin : «Ben, Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in saçını Merve'de iken kısalttım.» dediği tasrîh
olunmaktadır.
îbni Hazm, bu saç
kısaltma işinin bayram günü Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) traş
olduktan sonra ötede beride kalan bâzı kılları kesmekten ibaret olması ihtimâli
üzerinde durmuş, fakat bu ihtimâl dahî kabule şayan görülmemiştir. Çünkü berber
Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in başında sonradan makasla kesmeyi
îcâb edecek saç bırakmamıştır.
Bahusus Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in saçları teberrüken ashâb arasında birer ikişer
taksim edildiği için saçının gelişi güzel traş edilmesine ihtimâl yoktur.